مدعیان مهدویت در دهه های اخیر (1)

1- مدعیان و انحراف های غیرسازمان یافته
    رشد انحراف و خرافات که از جمله آن ها گسترش مدعیان مهدویت و نیابت، یا مدعیان ارتباط با امام زمان هستند، دارای عللی متعدد است:
   
الف. رشد عقاید خرافی و فرقه های شبه عرفانی
    از جمله این گونه زمینه ها بحران های اخلاقی و روحی و معنوی در دنیای صنعتی و ماشینی اخیر( خصوصاً در نسل جوان) است. براساس گزارش مطبوعات: فرقه های شبه عرفانی از اواسط دهه هفتاد در کشور، شکل گرفته، در سال 1381 به اوج رسیده اند و اکنون( سال 1386 و 1387) پس از سالیان سکون نسبی، مجدداً فعالیت خود را آغاز کرده اند. از جمله در تهران، هر هفته، محافل فرقه ای برقرار است و در آن ها ظاهراً مفاهیم عرفانی و دینی را مقدمه ای برای رواج فرقه های غیرقانونی قرار می دهند(1). از سوی دیگر؛ اغلب عارف نمایان، خود را، رابط بین مردم و امام زمان معرفی می کنند، حال آن که عرفای واقعی و بزرگ شیعه چنین ادعایی نکرده اند(2).
    1. اخیراً در مراکز پر رفت و آمد تهران، مانند ایستگاه های مترو، بازارهای پوشاک و... سنگ های کوچک، که ادعا می شود دارای خاصیت ایجاد خونسردی و اعتماد به نفس هستند، ارائه می شود(3).(4) فردی که خود را رهبر فرقه کمیلیه می خواند، با بیان این که من در دل شما علم اخلاق و عرفان می ریزم؛ پس،‌ ربّ‌ شما هستم و حاضرم جلوی چشم شما وسط آتش بنشینم، از آن ها می خواهد که به مجلس او بیایند(5).
    شخصی دیگر خود را دارای علم ماوراء الطبیعه و رابطه با جن و ارواح معرفی، و ادعا می کرد: با اعداد و ارقام و آیات قرآن، رمزگشایی می کرد و همچنین با اعداد و ارقام می توان به خدا رسید. او با دادن توصیه هایی به پیروانش مبنی بر نخوردن گوشت و... مدعیِ برنامه زمان بندی شده برای عرفان آن ها می شده است.(6)
    3. این اخبار منحصر به ایران نیست و در کشورهای دیگر نیز اخبار متعددی می رسد. از جمله: یک گروه به ظاهر دینی در مرکز روسیه در غار یخی، تحصن کرده اند و گفته اند: منتظر پایان دنیا و روز قیامت هستند! آنان تهدید کرده اند: اگر پلیس به سوی آن ها بیاید خودکشی می کنند. همچنین گفته اند: کلیساها خوب عمل نمی کنند و ما خودمان را از حوادث قیامت به این ترتیب نجات می دهیم(7).
    فرقه ها و آیین های ابداعی و شخصی محدود در آمریکا در حدود 2500 فرقه تخمین زده می شود. فرقه های عرفانی یهودی نظیر کابالا نیز ظهور کرده اند و رد پای تعالیم و افکار آن ها در تولیدات هنری هم دیده می شود، بسط و گسترش اندیشه های جادویی و راز و رمزدار، پیش گویی،‌ طالع بینی، فال گیری و حتی جادوگری سیاه(ارتباط با شیطان برای کسب علم و قدرت از وی)، نیز از این نمونه است(8).
    اخبار مربوط به این دسته از انحراف ها و از طرفی بازگشت ویژه مردم به معنویات و نیز امور رمزدار و غیبی نشان می دهد که آنان به دنبال نجات خود از مشکلات هستند. در این فضا توجه و گرایش مردم به مدعیان مهدویت نیز بیش تر خواهد بود، همان گونه که حتی در زمان حضور ائمه هدی با توجه به فشار و سختی های فراوان سیاسی و اقتصادی و اعتقادی، گرایش مردم به مدعیان دروغین مهدویت، غُلات و منحرفین وجود داشت. نمونه آن در جریان زیدیه است که برای اقدام بر ضد بنی امیه و نجات از آن فشار و اختناق، ادعای برگرداندن حکومت به اهل بیت، دستاویز مدعیان قرار گرفت، و به نوعی ادعای مهدویت مطرح می شد، و هر انسان فاطمی، عالم، زاهد و شجاع را که ادعای امامت کند، امام واجب الإطاعه می دانستند، گرچه از فرزندان امام حسین علیه السلام نباشد(9).